Sint-Pieter
Markt
2300 Turnhout
Kapittelkerk | XV-XVIII | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 januari - 31 december
ma -
di 8.30 - 17.00
woe 8.30 - 17.00
do 8.30 - 17.00
vr 8.30 - 17.00
za 8.30 - 17.00
zo 8.30 - 17.00
Geleide bezoeken
Toerisme Turnhout : +32 14 44 33 55
Kerkdiensten
Zondag en kerkelijke feestdagen: 10.00 uur
Beschrijving
De Sint-Pieterskerk heeft doorheen de geschiedenis verschillende ingrijpende verbouwingen ondergaan. Desondanks straalt de kerk een uniforme soberheid en waardigheid uit zowel aan de buitenzijde als binnenin.
Het oudste gedeelte van de kerk bevindt zich in de basis van de westertoren en dateert uit het einde van de 13de eeuw. Deze oude kerk werd in 1398 een collegiale kerk wat wil zeggen dat ze de standplaats werd van een kapittel van 12 en later 13 kanunniken tot de Franse Revolutie.
De huidige gotische kooromgang met 5 straalkapellen en de dwarsbeuk werden gebouwd in het midden van de 15de eeuw. De vieringtoren werd toegevoegd in de 17de eeuw naar de plannen van Geerits Lieffmans. De toren bevat het Angelus- of kapittelklokje dat de omwonenden op regelmatige tijdstippen tot gebed opriep.
Het huidige uitzicht van de kerk werd voornamelijk bepaald door de ingrijpende verbouwingscampagne onder leiding van architect J.P. van Baurscheit tijdens het begin van de 18de eeuw. Toen werden de middenbeuk en het koor verhoogd en werden de zijbeuken toegevoegd.
Kerkversieringen dienden niet alleen ter verfraaiing van het gebouw, maar waren een beeldende verkondiging van het evangelie in tijden dat de meeste mensen niet konden lezen. Veel van deze oorspronkelijke beelden versieringen werden in de Beeldenstorm van 23 augustus 1566 vernietigd. De meeste kunstwerken in deze kerk dateren daarom van na deze periode. Belangrijke kunstwerken in de kerk zijn onder meer het hoogaltaar, een 16de -eeuwse triptiek in de straalkapel, de houten preekstoel en het prachtige 17de -eeuwse orgel van de befaamde Gentse orgelbouwer Jean Le Royer.
De goed verzorgde collegiale kerk van Sint Pieter in Turnhout is een oase van rust in het hart van de stad, een plek waar vele mensen stil worden om zoveel sfeer en schoonheid.
Vlaamse Meesters in Situ
Toerisme Turnhout: mogelijkheid geleid bezoek te boeken.
vzw Gaudioso organiseert in de kerk concertmissen, aperitiefconcerten en zomerconcerten.
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
Hoogaltaar
Het hoogaltaar (W. Pompe) bevat twee beeldengroepen. Onderaan: de h. Petrus tussen de grazende schaapjes en bovenaan, in een schelpmotief, de h. Barbara tussen de engelen, onder een blauwe sterrenhemel, tegenover de Schepper. Boven beide beeldengroepen waakt Gods alziende oog in een driehoek.
Boven het hoogaltaar prijkt tegen de zoldering het beeld van de H. Geest (de duif in een stralenkrans), ontdekt bij de laatste restauratiewerken.
Hoogkoor en koorgestoelte
Het hoogkoor, met daarin het koorgestoelte waarop de kanunniken hun officies baden, was van de rest van de kerk gescheiden door een doksaal. Dit doksaal werd in 1780 verwijderd. Het koorgestoelte dateert uit de 1713.
Triptiek van de H. Apollonia
De gotische kooromgang met 5 straalkapellen bevat verschillende beelden en kunstwerken. In de derde kapel, achter het altaar, afgesloten door een smeedijzeren hekwerk van Pompe, hangt een 16de-eeuwse triptiek "De martelingen van de H. Apollonia (midden- en linker paneel) en andere heiligen rechterpaneel)". Voor het schilderij bevindt zich een gepolychromeerde Ecce Homo uit het einde van de 15de, begin 16de eeuw : “Ons Heer op de kouwen steen”.
Preekstoel
In de middenbeuk domineert de houten preekstoel van de Turnhoutse beeldhouwer Peeters-Divoort (1862) geïnspireerd door de preekstoel van de St-Andrieskerk in Antwerpen. Het ogenblik dat Jezus de vissers Petrus en Andreas uitnodigt om “voortaan geen vissen maar mensen te vangen”. De boot vol vissen en netten, ligt aan de voet van de rots, symbool van de H. Petrus. Boven de preekkuip hangt het klankbord waarop weer de H. Geest prijkt als “inspirator” van de predikant en de engelen die met hun bazuinen de blijde boodschap aankondigen.
Orgel
Achteraan op het doksaal staat het prachtige 17de eeuwse orgel van de befaamde Gentse orgelbouwer Jean Le Royer. Het beeldhouwwerk van de orgelkast is van de Antwerpse beeldhouwer Michel Catelon. In de zomermaanden worden, onder impuls van de vzw Octave, geregeld prachtige orgelconcerten gegeven voor talrijke toehoorders uit het binnen- en buitenland.
Kunstobjecten in de zijbeuken
Verder zijn zeker nog de moeite waard: de biechtstoelen van J.P. van Baurscheit 1742, de schilderijen van de H. Clara en de H. Franciscus van David Teniers (1632), het afsluithek van de kapel van de gesneuvelden (18de eeuw), het altaar van OLV en het altaar van het H. Sacrament uit 1771 en de prachtige glasramen.
Partners
